1.1. Vai trò của các hoá chất và độc tố
Nhiều hoá chất và độc tô" đã được thực nghiệm gây ung thư gan trên động vật thí nghiệm.

 - Độc tố nấm: Vai trò quan trọng nhất là aflatoxin, độc tố của nâm Aspergillus Flavus, aspergillus parasiticus, là những nâm phát triển mạnh ỏ các loại thực phẩm nhất là đậu lạc ... thức ăn gia súc gia cầm. Ở những nước có khí hậu nóng ẩm rất thuận lợi cho chúng phát triển. Có nhiểu loại aílatoxin, trong đó aflatoxin Bl có độc tính gây ung thư mạnh nhất đặc biệt là HCC. Khả năng này đã được chứng minh bằng thực nghiệm trên động vật. Ngưòi ta đã tìm thấy phức hợp ÀẸBị IADN trong mô gan của bệnh nhân HCC và thấy được sự đột biến của codon 249 của gen P53 trên các bệnh nhân HCC sống ỏ vùng phơi nhiễm cao với các nấm mốc trên.

Theo Bùi Minh Đức và cộng sự [6] ỏ nước ta lượng aflatoxin ăn vào 41ng/ngưòi/ngày. Đỗ Thị Tính cũng đã phát hiện 26,9% mẫu nưốc tiểu ngưòi bị HCC có aílatoxin BI [25]. Bùi Thị Thanh Hà và cộng sự [7] phát hiện AFP BI trong gan và dịch cổ trướng của những bệnh nhân HCC là 87,8% của những bệnh nhân XG là 68,75%.

Ngoài ra các độc tố nấm mọc trên gạo: nấm pennicillium sản xuất ra các độc tô' islanditoxin và lutẹoskyrin cũng đóng vai trò quan trọng.

- Nhiều hoá chất khác: eacbon, tetracloruạ, các ạcid amin thơm... và gần đây ngưòi ta còn đề cập vai trò gây dị tật và HCC của dioxin, một hoá chất ầộc được máy bay Mỹ rải xuống miền nam nước ta hàng triệu lít trong suốt cuộc chiến tranh.

- Rượu và HCC: Rượu gấy XG đã dược thừa nhận, chủ yéu là XG teo Laennec. Song ở Iatlia người ta còn nêu vai trò của rượu là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư gan. Nghiện rượu nặng 45%, sauđó HCV 36%, cuối cùng là HBV 22%. Song còn nhiều ý kiến bàn cãi cho rượu chỉ là đồng yếu tố cũng như một số hoá chất và độc tố chỉ là những đồng yếu tố của HBV .

Đọc thêm tại: http://phongbenhgan.blogspot.com/2014/09/tinh-trang-ung-thu-gan-nguyen-phat-o-vn.html