6.1. Chẩn đoán xác định
Phát hiện sớm ngay từ những triệu chứng ban đầu của giai đoạn tiền hôn mê để điều trị kịp thời rất quan trọng vì đó là một trong những yếu tố tiêíi lượng. Những triệu chứng đó là hoàng đản ngày một tăng, những triệu chứng nhiễm độc ngày một nặng, rối loạn giấc ngủ, thỏ mùi gan, xuất huyết, mạch nhanh, kích thước gan nhỏ đi nhanh. Trưốc những dấu hiệu đó phải chú ý phát hiện những rối loạn tính tình, loạn tâm-thần kinh nhẹ, bằng những nghiệm pháp như viết, tính toán Khi bệnh đã nặng hơn sẽ xuất hiện run vỗ cánh, thay đổi điện não. Kiểm tra sẽ thấy các yếu tô' đông máu của gan giảm, đặc biệt các yếu tố II, V, VII, phức hợp protrombin thấp. Phối hợp kiểm tra lâm sàng và hoá sinh như vậy có khả năng phát hiện sóm 1 - 2 ngày trưốc khi hôn mê xuất hiện.
6.2. Chẩn đoán phân biệt
- Hôn mê đái đường', trong tiền sử bệnh nhân mắc bệnh đái tháo đưòng, hoặc cộ những triệu chứng ăn nhiều, uống nhiều, đái nhiều. Rốỉ loạn nhịp thở kiểu Kussmaul, thỏ mùi axeton. Da mất tính đàn hồi, cơ nhẽo, tròng mắt mềm. Đưòng huyết cao, nưốc tiểu có glucoza, thể xetonic.
- Hôn mê urê máu cao: có tiền sử bệnh thận như viêm cầu thận, viêm bể thận. Cấc tiền triệu: đau đầu dai dẳng, buồn ngủ, thố ơ, nôn và buồn nôn không liên quan với bữa ăn. Thỏ mùi amonỉac, rối loạn nhịịrthỗ kiểu Kussmaul hoặc Cheyne- Stokes. Da xanh, thiếu máu, huyết áp cáo, tổn thưdng đáỹ măt. Ở giai đoạn muộn có thể xuất hiện những triệu chứng viêm dạy dày - tiểu đại tràng, viêm ngoài tâm mạe do urê máu cao. Kiểm tra hoá sinh sẽ thấy azot cặn, uré, creatinin máu cao, nước tiểu có tỷ trọng thấp, anbumin, hồng cầu, trụ niệu.
- Sôi rét ác tính thể gan mật: Tiền sử có sốt rét, sông ỏ vùng sốt rét lưu hành, hoặc vừa ỏ đó ra. Hôn mê đột ngột, cuồng sảng co giật. Không thỏ mùi gan, không xuất huyết. Xét nghiệm thấy thiếu máu, có ký sinh trùng sốt rét.
- Sốt xoắn trùng nặng thể gan thận có hôn mê và xuất huyết: Trưốc khi hôn mê bệnh nhân bị sô't cao dột ngột, đau đầu, đau cơ. Sung huyết da và niêm mạc. Hội chứng gan- thận, có thể có cả hội chứng màng não. Thiếu máu huyết tán, máu lắng nhanh. Phản ứng Martin - Petit dương tính.
- Hôn mê hạ đường huyết' Tiền số có bệnh đái tháo đường sử dụng insulin quá liều. Hôn mê xuất hiện nhanh, trước đó có cảm giác đói dữ dội. Run chân tay, mạch nhanh, dãy dụa, co giật. Da xanh tái, nhốp mồ hôi, trương lực cơ tăng, phản xạ gân- xương tăng. Đường huyết rất thấp, sau khi tiêm huyết thanh ngọt bệnh íihân tỉnh nhanh.
- Xuất huyết não: Hôn mê đột ngột trên một người cao huyết áp. Thồ sâu và ngáy. Mặt đỏ hoặc tím tái, đồng tử hai bên không đều. Bại hoặc liệt nửa người, Babinsky dương tính, có thể có hội chứng màng não.
- Xuất huyết màng rìhện: Hôn mê cũng xảy ra đột ngột sau một cơn nhức đầu dữ dội, nôn mửa, co giật. Hội chứng màng não rất điển hình, mạch chậm, chọc dịch não tuỷ thấy cố máu.
- Hôn mê do xơ gan tiềm tầng bột phát: Chẩn đoán phân biệt với hôn mê do viêm gan kịch phát trong trưòng hợp này rất khó, vì tiền sử không có bệnh gan, khám không thây cổ trưông, tuần hoàn bàng hệ, không phù. Dù sao điều tra kỹ cũng có thể phát hiện đựợc. Hôn mệ xơ gan thưòng xảy ra sau một bữa ăn uống quá độ nhiều đạm, xuất huyết tiêu hoá, hoặc một gẳng sức nặng, gan to chắc, bờ sắc, đặc biệt thưòng có lách to, amoniac máu thưòng cạo hơn trong hôn mê gan cấp, điều trị tỉnh trở lại nhiều yà nhanh hơn. Trong thực tế có những trường hợp sau khi bệnh nhân đã khỏi, trong điều kiện cho phép, soi ổ bụng hoặc sinh thiết gan mới khẳng định được.
Đọc thêm tại: